Evolutionair gezien zijn wij geprogrammeerd om elke nieuwe situatie en iedere nieuwe persoon die we tegenkomen binnen een paar seconden te ‘scannen’. Is het veilig, kan ik deze persoon vertrouwen? Moet ik vluchten, vechten of kan ik ontspannen? Dit onbewuste gedrag bepaalt ons oordeel vandaag de dag nog steeds, en daar hebben we bij het netwerken ook zeker mee te maken.

Bij het ontmoeten van nieuwe mensen scannen we onbewust de persoon tegenover ons. We vormen ons razendsnel een oordeel. Spreekt deze persoon mij aan of niet ? We kijken vooral naar het uiterlijk. De gelaatstrekken, uitdrukking en lichaamshouding geven ons veel informatie over de persoon tegenover ons. Maar ook kleding en uiterlijke verzorging spelen een belangrijke rol. Hoewel we weten dat het vaak onzin is, laten we ons leiden door vooroordelen, bijvoorbeeld over:

• haarkleur; vooral bij vrouwen. Brunettes zien we als mysterieus en intelligent, terwijl we blondines snel als dom betitelen.
• haarlengte; vooral bij mannen. Kort haar vinden we zakelijk en betrouwbaar. Lang haar geeft een artistiek, creatief gevoel. Een man in pak met lang haar brengt ons in verwarring.
• kleding; een pak bij een man straalt positieve power uit, een vrouw in pak vinden we snel hard en autoritair.

Auteur Malcolm Gladwell beschrijft in zijn boek Intuïtie hoe wij op basis van flinterdunne ‘plakjes’ informatie razendsnel een oordeel vormen. Dit kan zowel positief als negatief uitpakken. In bedreigende situaties is onze intuïtie van levensbelang; toch kunnen we, bij een te snel oordeel, de plank ook compleet misslaan.

Gladwell pleit er dan ook niet voor om altijd blindelings op onze intuïtie af te gaan. Het hangt van de omstandigheden af. Als ons weinig tijd is gegund, is onze intuïtie de beste leidraad. Echter, bij belangrijke beslissingen is het beter om ook onze ratio in te schakelen.

Dat geldt ook bij netwerken. Alhoewel een eerste indruk ons veel vertelt, is het raadzaam om iets verder te kijken, en ook mensen een kans te geven waar je je in eerste instantie niet tot aangetrokken voelt.